MATERI SESORAH LAN CONTOH TEKS SESORAH

KAWRUH SESORAH

            Supados nengsemaken ing samudayanioun, pramila kedah nggatosaken:

1.                  Busana (Ageman)

Anggenipun ngadi busana kajumbuhna kaliyan kaperluwanipun, wonten ing adicara menapa ingkang badhe dipunayahi. Ewa semanten mgagem busana sanesipun inggih boten lepat bokbilih kepanggih “kok ngijeni”. Nanging inggih tansah agatosna bab trapsilaning ngrasuk busana.

2.                  Subasaita (Trapsila, Tata Krami)

Trapsila ingkang kirang ugi badhe ngirangi kawibawan, ingkang wasana lajeng dados kirang nengsemaken. Solah bowa sampun ngantos kadamel-damel, prayogi ingkang prasaja kemawon, anteng, manteb, nanging mboten kaken.

3.                  Swara (Vokal, Basa Popular)

Pocapan inggih mekatan ugi, kaudia saged mbedak-mbedakaken swantening tembung-tembung inkang medal kanthi cetho. Kados pundhi rindhik rikatipun, mandhap minggahipun, sampun ngantos kesesa, nanging ugi sampun ngantos nglentreh sanget.

4.                  Basa Tuwin Sastra

Ngudia tambahing seserapan ing babagan basa tuwin sastra, jalaran menika mujudaken kabetahan baku tumpraping pranatacra saha pamedhar sabda. Basa ingkang kaginakaken kedah miturut tuntunanging sastra ingkang leres. Pamilihing tembung ingkang salajengipun dipunronce ukuran ingkang trep, luwes, sae, wasana sekeca kapirangaken. Ringkesanipun basa ingkang komunikatif menika basa ingang kedah angengeti:

·         Sinten ingang gineman

·         Sinten ingang dipunajak gineman

·         Dinten ingkang dipun ginem

·         Swasana nalikanipun gineman

·         Sami mangertosi ingkang dipunginemi.

                                                                                                

            Awit saking punika, pranatacara utawi pamedar sabda kedah nggatosaken perkawis-perkawis ingkang kedah dipun gatosaken tuwin perkawis-perkawis ingkang kirang mranani ingkang midhanget. Perkawis-perkawis ingkang kedah dipun gatoskaen inggih punika:

1)                  Jumeneng kanthi sigrak tuwin jejeg, sikaping suku megar metawis kalih jobin, percaya diri.

2)                  Asta ngapurancang, sarira radi ndegeg, janggut katarikm namung sampun katingal kaku.

3)                  Polatan katingal sumeh, namung mboten katingal kadamel-damel.

4)                  Mriksani dhumateng para pamirsa kanthi trapsila.

5)                  Penggalih dipunsarehaken, supados suwanten mboten kepireng ndredheg.

            Rantamaning sesorah:

1)                  Salam pambuka

2)                  Purwaka: ngunjukaken puja-puji marang ngarsanipun gusti

3)                  Surasaning basa/ isi/ wos sesorah

4)                  Dudutan/ simpulan: inti sarining wedharan

5)                  Wasana: atur panuwun/

JINISING SESORAH

            Jinisipun pidhato utawi sesorah saged kabentenakan dados warni sekawan:

1)                  Sesorah Kanthi Cara (Model) Apalan

Sakderengioun sampun damel seratan sesorah lajeng dipunapalaken  tembung ngantos ukaranipun presis kaliyan cathetan. Dados mboten mawi utawii wonten pamanggih-pamanggih enggal, amargi sampun kapurba dening cathetan, cara menika asring dipunginakaken dening lare-lare ingkang nembe gladhen utawi ajar.

2)                  Sesorah Kanthi Cara (Model) Naskah Utawi Teks

Juru pamedar sabda saestu bekta naskah, teks utawi cathetan pidhato lajeng dipun waos sawetahipun, boten dipunapalaken. Cara menika asring dipungunakaken dening pejabat utawi punggawaning negeri, mliginipun ing upacara-upacara resmi.

3)                  Sesorah Kanthi Cara (Model) Dadakan Utawi Impromtu

Cara pidhato mboten kanyana-nyana saderengipun menawi badhe dipunaturi sesorah utawi ndadak ing adicara menika lajeng di[unaturi sesorah. Piyantunipun kedah ingkang sampun beken lan padatan kersa medhar sabda. Cara menika kedah trampil ing pamicara saha kathah pengalaman saha seserepanipun.

4)                  Sesorah Kanthi Cara (Model) Eksemporan

Juru pamedar sabda ngasta utawi damel cathetan alit minangka gaman utawi pangemut-emut ututaning ingkang badhe dipun ngendikakaken. Cathetan wau namung wos0wos utawi garis ageng ingkang badhe dipun aturaken kemawon, ing salajengipun samangke badhe dipun ngrembakaken kanthi pemanggih-pemanggih enggal ingkang salaras kaliyan swasana nalikanipun saweg pidhato.

(Kapethik Saking Buku LKS Kelas XI Semester 2) 

CONTOH TEKS SESORAH

Assalamualaikum Wr. Wb.

 

Bapak Kepala Sekolah ingkang dahat kinurmatan, Bapak-Ibu dwija saha karyawan SMA Negeri 1 Yogyakarta ingkang sinudarsana, sarta kanca-kanca ingkang kula tresnani. Mangga kula panjenengan sedaya sareng-sareng ngaturaken puja saha puji syukur dhumateng ngarsanipun Gusti Allah ingkang maha mirah, inggih awit saking kamirahanipun kula panjengan sedaya saged kempal wonten ing adicara pahargyan pengetan dinten kartini ing wekdal menika.

 

Bapak Kepala Sekolah, Bapak-Ibu dwija saha karyawan SMA Negeri 1 Yogyakarta saha kanca-kanca ingkang kula tresnani. Pengetan dinten Kartini wigatos sanget tumrap kula saha panjenengan sedaya. R.A Kartini ibaratipun kados dene sekar ingkang tansah ambabar ganda arum ing bangsa Indonesia. Labuh labetipun R.A Kartini saestu luhur sanget tumrap kaum wanita. Langkung-langkung ing wekdal menika upaya ingkang dipun tindakaken R. A. Kartini saged ndadosaken kangge majengipun bangsa Indonesia ingkang kita tresnani menika.

 

Bapak Kepala Sekolah, Bapak-Ibu dwija saha karyawan SMA Negeri 1 Yogyakarta saha kanca-kanca ingkang suka ing basuki. Pancen sampun dados kodratipun wanita limrah nggadahi raos ingkang kalangkung alus. Sanadyan mekaten, greget ing manah tansah makantar pindha waja ngudi kautaman. Sadaya punika inggih awit saking pangaribawa lelabetanipun Ibu Kartini ingkang sampun tumancep saha  ngrembaka ing manahipun wanita Indonesia. Kanthi mekaten menika, sumangga para kadang putri sami saged nglajengaken gegayuhan tuwin lelabetanipun Ibu Kartini ingkang luhur punika. Ingkang boten kenging dipunlirwakaken inggih punika ingkang tansah ngudi jati dhirinipun putri Indonesia. Putri Indonesia ingkang prasaja, mrantasi sadhengah karya.

 

Mugi-mugi wanita Indonesia saged gesang rukun, mat-sinamat, sih sinisihan, lan sami asah, asih, saha asuh. Cekap semanten atur kula, bilih kathah lepatipun kula nyuwun agunging pangapunten.

 

Wassalammuallaikum Wr. Wb.

             

            (Kapethik Saking http://ohbaru.blogspot.co.id/2014/07/kumpulancontohsesorahpidatobahasajawa.html)